Σοφία Κίτσογλου-Ρουσκέτου: Τα παιδιά και η οικονομική κρίση.

«Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα»

Δ. Σαββόπουλος

Η οικονομική κρίση που χτύπησε τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, καθημερινά

θεριεύει και μας έχει βρει από κάθε άποψη απροετοίμαστους.

Ξαφνικά είμαστε αναγκασμένοι να ζήσουμε μια εφιαλτική ιστορία φτώχιας,

ανεργίας, διάψευσης ελπίδων, έκπτωσης αξιών αλλά δεν έχουμε τη δύναμη να

αντιδράσουμε ούτε ατομικά, ούτε συλλογικά. Είναι γνωστό ότι έχουμε υποστεί

ένα ισχυρό σοκ και γι’ αυτό παρακολουθούμε τη ζωή μας παθητικά ως θεατές

απελπισμένοι, αιχμάλωτοι του άγχους, του φόβου και της ανασφάλειας.

Τα παιδιά μας βιώνουν τόσο στο σπίτι όσο και στο σχολείο την οικονομική κρίση,

ενημερώνονται από τα ΜΜΕ, από τους συμμαθητές και τους φίλους τους και

λιγότερο από εμάς τους γονείς τους γιατί κάποιοι στην προσπάθειά μας να τα

προστατέψουμε θα θέλαμε να τα βάλουμε σε μια γυάλα, να τα απομονώσουμε

από την σκληρή πραγματικότητα. Αυτό βέβαια, δεν είναι σωστό γιατί τα παιδιά

γνωρίζουν «τα ξέρουν όλα» και επιβάλλεται να διαχειριστούμε εμείς την ψυχολογία

τους με τον πιο δυνατό, θετικό τρόπο και έξω απ’ τη γυάλα.

Δεν πρέπει λοιπόν να τους κρύβουμε την αλήθεια, πρέπει να ορίσουμε τις νέες

μας οικονομικές μας δυνατότητες και να τις γνωρίσουμε στα παιδιά. Καλό θα

είναι να διατηρήσουμε συνήθειες της οικογένειας που δεν έχουν οικονομικό

κόστος, να έχουμε επαφή με το συγγενικό και το φιλικό μας περιβάλλον και να μην

αποστασιοποιούμαι τα παιδιά μας. Και το πιο σημαντικό, να τους δίνουμε προοπτική

και ελπίδα για το μέλλον.

Επιτυχίας μας λοιπόν θα είναι να μην χρησιμοποιούμε το «δεν» πριν από κάθε μας

φράση π.χ. «δεν θα τα βγάλουμε πέρα», «δεν θα αποφύγουμε την καταστροφή».

Προσπαθούμε να κάνουμε θετικές δηλώσεις όπως «θα προσπαθήσουμε και θα τα

καταφέρουμε ό,τι και να γίνει, σύντομα τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα».

Ένας πανικόβλητος γονέας μπορεί να οδηγήσει το παιδί του σε κατάσταση

έντονου άγχους, κατάθλιψης, πανικού. Επομένως, δεν κρύβουμε απ’ τα παιδιά μας

την αλήθεια αλλά τα ενισχύουμε λέγοντας «η κρίση υπάρχει, εμείς, η οικογένειά

μας στερείται ακόμη και βασικά αγαθά όμως το πρόβλημα θα το λύσουμε, θα τα

καταφέρουμε. Είναι βέβαια δύσκολο να κρύψουμε την αδυναμία μας, τις φοβίες μας,

τον ενδεχόμενο πανικό μας, τουλάχιστον ας το προσπαθήσουμε. Μπορούμε ακόμα να

τους πούμε για να μη νιώθουν ενοχές «ναι, έχω άγχος για την οικονομική κατάσταση

αλλά μην ανησυχείς, δεν φταις εσύ». Ίσως οι παραπάνω προτάσεις φαίνονται απλά

δεοντολογικές και μη εφαρμόσιμες, όμως αξίζει η προσπάθειά μας.

Η οικονομική κρίση έχει αρνητικές παρενέργειες στους μαθητές των σχολείων.

Επειδή η οικογένεια χειμάζεται και τα παιδιά ως μαθητές μεταφέρουν από το σπίτι

στο σχολείο ένα πλήθος προβλημάτων, το φαινόμενο της εκδήλωσης επιθετικής

συμπεριφοράς των μαθητών αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς (ξυλοδαρμοί, λεκτική

βία, ακόμη και παρεμβάσεις εισαγγελέων για περιστατικά όπου πρωταγωνιστούν

μαθητές των οποίων οι οικογένειες βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση).

Το σχολείο προσπαθεί να προστατέψει τα παιδιά από τη βία, να λειτουργήσει ως

χώρος συμπαράστασης και ψυχολογικής υποστήριξης και θα πρέπει να επικοινωνεί

πιο συχνά με τους γονείς, ώστε οι εκπαιδευτικοί γνωρίζοντας τα προβλήματα

των μαθητών τους να έχουν τη δυνατότητα σ’ ένα κλίμα αγάπης, οικειότητας και

αλληλεγγύης να τους βοηθήσουν.

Και κάτι ακόμα! Η ενημέρωση σε θέματα που αφορούν την κρίση, καλό θα είναι

να γίνεται από τους γονείς και όχι από τα ΜΜΕ και τα τηλεοπτικά παράθυρα που

διαταράσσουν την ψυχική τους ηρεμία.

Τα παιδιά μας λοιπόν, έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν, να συμμετέχουν, να

βοηθούν όπου μπορούν και να αισθάνονται ότι συνεχίζουν να είναι παιδιά ψυχικά

υγιή, άλλωστε αυτός είναι και ο δικός μας στόχος.

Σοφία Κίτσογλου-Ρουσκέτου

τ. Δ/ντρια Γυμνασίων