Dr. Γιάννος Ψαθάς : Κακοήθες μελάνωμα του δέρματος

Γράφει ο Dr. Γιάννος Ψαθάς Διδάκτορ του Πανεπιστημίου Αθηνών:

Πρόκειται για την πλέον κακοήθη και επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος. Αναπτύσσεται σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος είτε σε προϋπάρχοντα σπίλο (κοινό ή δυσπλαστικό) είτε de novo, δηλαδή ως νεοεμφανιζόμενη βλάβη του δέρματος σε ποσοστό 50-70%.  Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, με μέση ηλικία εμφάνισης τα 40–60 έτη με τον κίνδυνο βέβαια να ανεβαίνει σε ηλικίες >65 ετών. Σε παιδιά είναι εξαιρετικά σπάνιο.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση στη συχνότητα του μελανώματος σε παγκόσμιο επίπεδο. Στις ΗΠΑ μέσα στη δεκαετία 2015 – 2025 καταγράφηκε αύξηση κατά 42% στις νέες διαγνώσεις ενώ προβλέπεται ότι μέχρι το 2040 η επίπτωση της νόσου παγκοσμίως θα εμφανίσει αύξηση >50%!

Κυριότεροι παράγοντες κινδύνου:

1. Παρατεταμένη έκθεση σε UV ακτινοβολία: ηλιακή ή τεχνητή (solarium)
2. Ιστορικό σοβαρών ηλιακών εγκαυμάτων σε παιδική ηλικία

• Μεγάλος αριθμός σπίλων στο σώμα, ιδιαίτερα των δυσπλαστικών

1. Ανοιχτός χρωματικός τύπος δέρματος
2. Οικογενειακό ιστορικό μελανώματος
3. Άτομα με ανοσοκαταστολή (μεταμοσχευμένα, οροθετικά, σε χρόνια χρήση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων)
5. 

Συχνότερη εντόπιση:

• Στον κορμό και κυρίως στην ράχη: πιο συχνά στους άνδρες
• Στα κάτω άκρα: πιο συχνά στις γυναίκες
• Στο πρόσωπο – κεφάλι – τράχηλος: συχνότερα σε ηλικιωμένους
• Στα πέλματα, τις παλάμες και κάτω από τα νύχια: σε σκουρόχρωμο δέρμα

Σπάνιες εντοπίσεις:

• Σε βλεννογόνους (βλεννογονικό μελάνωμα) όπως αυτός του στόματος, της ρινός ή των γεννητικών οργάνων
• Οφθαλμικό μελάνωμα (χοριοειδούς)
• 

Ποια είναι η εικόνα του; Πώς γίνεται αντιληπτό;

Δεν υπάρχει τυπική εικόνα, χαρακτηριστική του μελανώματος και για αυτό πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή σε κάθε βλάβη με ύποπτα χαρακτηριστικά. Σε πολλές περιπτώσεις αναπτύσσεται σε προϋπάρχοντα σπίλο που αλλάζει το σχήμα, το μέγεθος, το χρώμα και το περίγραμμά του. Άλλοτε πάλι εμφανίζεται σαν μια νέα βλάβη σε κάποιο σημείο του δέρματος με χρώμα που δεν είναι πάντα σκούρο μαύρο αλλά μπορεί να είναι: σκούρο καφέ, μπλε, κόκκινο ή ροζ. Σπανιότατα συναντάμε το αμελανωτικό μελάνωμα που δεν έχει κάποια απόχρωση και συγχέεται με καλοήθη βλάβη, με συνέπεια να καθυστερεί δυσμενώς η διάγνωση.

Επομένως βλάβες που εμφανίζονται στο δέρμα, αναπτύσσονται και μεγαλώνουν γρήγορα σε λίγους μήνες, έχουν ανώμαλο περίγραμμα ή ασυμμετρία και αλλάζουν χρώμα χρειάζονται έλεγχο. Ομοίως σπίλοι που μεταβάλλουν τα χαρακτηριστικά τους,