Μήλος: Τρέχουν όλοι να χτίσουν πριν από το πολεοδομικό

Έως την άνοιξη

Η πολιτεία επέλεξε έναν άλλο τρόπο για να δηλώσει παρούσα στο νησί. Ανέθεσε σε σύμπραξη γραφείων (Σαμαράς και συνεργάτες, Ροϊκός) την εκπόνηση μελέτης για τα πολεοδομικά σχέδια και στα πέντε νησιά των δυτικών Κυκλάδων: Μήλο, Κίμωλο, Σίφνο, Σέριφο και Κύθνο. Η ανάθεση της μελέτης έγινε από το Τεχνικό Επιμελητήριο (που έχει αναλάβει να «τρέξει» την υπόθεση, όπως αποδεικνύεται όχι πάντα με επάρκεια) μόλις τον περασμένο Απρίλιο.

Ως αποτέλεσμα, οι μελετητές έχουν ελάχιστο χρόνο για να ολοκληρώσουν τη μελέτη, αν αυτή πρόκειται να χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης, δηλαδή να παραδοθεί έως την άνοιξη. Πριν από τέσσερις ημέρες, την Τετάρτη, οι εκπρόσωποι των μελετητών βρέθηκαν στη Μήλο για να παρουσιάσουν τα σενάρια για την πολεοδομική ανάπτυξη του νησιού.

Η περιορισμένη, για τον πληθυσμό του νησιού, ομάδα πολιτών που παρευρέθη στην παρουσίαση έφυγε μάλλον απογοητευμένη. Αντίθετα με ό,τι συνέβη σε άλλα νησιά, οι μελετητές δεν μίλησαν συγκεκριμένα για χρήσεις γης και για αρτιότητες, αυτό δηλαδή που περίμεναν όλοι να ακούσουν. Αντ’ αυτού οι πολίτες είδαν στο προτεινόμενο σενάριο πολεοδομικής ανάπτυξης του νησιού έναν χάρτη χωρισμένο σε ζώνες: μια μεγάλη ζώνη διαφύλαξης της υπαίθρου και της αγροτικής γης με επίκεντρο το χωριό Ζεφυρία, μια μεγάλη εξορυκτική ζώνη στα ανατολικά (το νησί έχει εδώ και δεκαετίες λατομεία μπετονίτη και περλίτη) και τρεις τουριστικές περιοχές (Αδάμαντα, Πλάκα, Πολλώνια).

Οσον αφορά την ευρύτερη περιοχή του Σαρακήνικου, δηλαδή τη βόρεια ακτή του νησιού, προτείνεται να δημιουργηθεί μια ζώνη πλάτους 250-300 μέτρων στην οποία θα απαγορευθεί εντελώς η δόμηση και στη συνέχεια μια ζώνη ήπιας ανάπτυξης, στην οποία θα επιτρέπεται και η κατοικία.

Η αντίδραση του Δήμου – «Επειδή οι δήμοι είναι αδύναμοι και από τη νομοθεσία δεν αποφασίζουν, αλλά μόνο γνωμοδοτούν, εμείς θα παλέψουμε με όλα τα ένδικα μέσα για να προστατευθεί ο τόπος», προειδοποιεί ο δήμαρχος Μανώλης Μικέλης.

Πάντως, οι αρτιότητες και οι επιτρεπόμενες χρήσεις ανά ζώνη δεν ήταν η μόνη έλλειψη της παρουσίασης της Τετάρτης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μελετητές παρέθεσαν τις ελλείψεις σε υποδομές, αλλά δεν αναφέρθηκαν καθόλου στον (εν εξελίξει) διπλασιασμό των τουριστικών κλινών του νησιού, με την ταυτόχρονη ανέγερση περισσότερων από 50 ξενοδοχείων. Σαν αυτό να μην παίζει κανένα ρόλο στην πολεοδομική εξέλιξη του νησιού.

Επενδυτικός στόχος

«Ευχόμαστε η υπόθεση του πολεοδομικού σχεδίου να έχει αίσιο τέλος. Η Μήλος είναι επενδυτικός στόχος και για εξορύξεις και για μεγάλες τουριστικές επενδύσεις. Και επειδή οι δήμοι είναι αδύναμοι και από τη νομοθεσία δεν αποφασίζουν αλλά μόνο γνωμοδοτούν, εμείς θα παλέψουμε με όλα τα ένδικα μέσα για να προστατευθεί ο τόπος», προειδοποίησε ο δήμαρχος του νησιού, Μανώλης Μικέλης. «Το πολεοδομικό σχέδιο θα είναι η μεγάλη ευκαιρία που έχει η Μήλος για να σωθεί. Βλέπουμε τι γίνεται σε άλλους προορισμούς με τις στρατηγικές επενδύσεις».

Κάτι που επεσήμανε ο δήμαρχος, αλλά και αρκετοί από τους παρισταμένους, ήταν η αγωνία για το χρονικό κενό ανάμεσα στην οριστικοποίηση της πρότασης για το πολεοδομικό σχέδιο και στην κύρωσή της, που πιθανότατα θα έρθει μερικά χρόνια αργότερα. «Παρακαλέσαμε τον κ. Σκυλακάκη, τώρα τον κ. Παπασταύρου, να μην αφήσουν να αλλοιωθεί το νησί μέχρι να εγκριθεί το πολεοδομικό σχέδιο. Αυτά τα τρία χρόνια μπορούν να σημάνουν ολική καταστροφή για το νησί, καθώς όλοι θα σπεύσουν να προλάβουν να χτίσουν εκεί όπου μετά δεν θα μπορούν», ανέφερε ο κ. Μικέλης.

«Να υπάρχουν δουλειές» – «Το νησί ανθεί δημογραφικά γιατί υπάρχουν δουλειές. Αν περιορίσουν τη δόμηση για τους μικροϊδιοκτήτες, τότε τα παιδιά μας τι θα κάνουν; Θα γίνουν σερβιτόροι ή θα φύγουν», εκτιμά ο μηχανικός Μιχαήλ Στυλιανίδης.

Από την άλλη πλευρά, για μια σημαντική μερίδα της κοινωνίας και στη Μήλο, όπως και στα υπόλοιπα νησιά, το ενδεχόμενο θέσπισης περιορισμών στη δόμηση ακούγεται απειλητικό. «Δεν καταλαβαίνω την πρόταση για μεγάλη ζώνη αγροτικής γης. Δηλαδή θα πρέπει να αγοράσουμε κατσίκες και γάιδαρο για να φτιάξουμε αγροτουριστικό κατάλυμα;», λέει ο Μιχαήλ Στυλιανίδης, μηχανικός. «Το νησί ανθεί δημογραφικά γιατί υπάρχουν δουλειές. Αν περιορίσουν τη δόμηση για τους μικροϊδιοκτήτες, τότε τα παιδιά μας τι θα κάνουν; Θα γίνουν σερβιτόροι στα μεγάλα ξενοδοχεία –που δεν θα σταματήσουν να χτίζονται– ή θα φύγουν», εκτιμά.

«Πριν από δύο χρόνια, όταν προσπαθούσε ο δήμος να κάνει πολεοδομικό σχέδιο, οι περισσότεροι ξενοδόχοι δεν ήθελαν μεγάλους περιορισμούς στο θέμα των κλινών», εκτιμά ο κ. Μωραΐτης. «Αυτό έχει αλλάξει, έχουμε όλοι θορυβηθεί, βλέποντας τα μεγαθήρια που χτίζονται. Το ήπιο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που κυριαρχεί στη Μήλο πάει να χαθεί. Βέβαια, πολλοί μας κατηγορούν ότι χτίσαμε εμείς και τώρα δεν θέλουμε να χτίσουν άλλοι. Δεν είναι έτσι. Πρέπει να σκεφτούμε το μέλλον του νησιού».

Μετά το σοκ

Στη Μήλο, το σοκ της υπόθεσης του Σαρακήνικου άνοιξε στην κοινωνία τη συζήτηση για το μέλλον του νησιού. «Πολλοί πιστεύουν ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα», λέει ο Γιώργος Μάλλης, από τον Ομιλο Φίλων Βουνού και Θάλασσας Μήλου. «Σήμερα οποιοσδήποτε μπορεί να χτίσει οπουδήποτε. Οι μικρές μονάδες γεμίζουν τον χώρο, οι μεγάλες κάνουν σημαντικές επεμβάσεις και επιβαρύνουν περισσότερο. Η κοινωνία της Μήλου είναι πιο θετική στις μικρές μονάδες, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να επιτρέπονται παντού».

«Βλέπουμε τι γίνεται και στα άλλα νησιά. Αν δεν το προλάβουμε τώρα, χαθήκαμε», λένε ο Μπάμπης Μπιλήνης και ο Νίκος Δρογώσης, μέλη του τοπικού τμήματος της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ). «Κάποιες από τις ωραιότερες παραλίες του νησιού, όπως οι Τριάδες, πρόκειται να αποκλειστούν από μεγάλες μονάδες. Μερικά από τα ωραιότερα τοπία, όπως η Αχιβαδόλιμνη, θα καταστραφούν. Αυτό που είχε καταφέρει το νησί, να ισορροπήσει ανάμεσα στην εξορυκτική δραστηριότητα και στον τουρισμό, έρχεται τώρα αυτή η κατάσταση και το τινάζει όλο στον αέρα».

kathimerini.gr

Γιώργος Λιάλιος