Αρχική » Άρθρα » Ριζική τομή σε οικοδομικές άδειες: Τι αλλάζει με το Κτηματολόγιο – Πότε καταργούνται οι πολεοδομίες

Ριζική τομή σε οικοδομικές άδειες: Τι αλλάζει με το Κτηματολόγιο – Πότε καταργούνται οι πολεοδομίες

Μεταρρυθμιστικό «ντους» για το δημόσιο και την αγορά ακινήτων ανακοίνωσε η Κυβέρνηση, με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να εστιάζει στην αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και την απλοποίηση της καθημερινότητας του πολίτη.

Η εισήγηση του Πρωθυπουργού στο Υπουργικό Συμβούλιο, σε συνδυασμό με την παρουσίαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, σηματοδοτεί δύο μεγάλες αλλαγές: άμεση στήριξη στους ενοικιαστές και τη δημιουργία ενός πλήρως ψηφιακού one-stop-shop για το ακίνητο, μεταφέροντας τις δυσλειτουργικές Πολεοδομίες (ΥΔΟΜ) στον έλεγχο του Κτηματολόγιου.

Ενιαίο σύστημα: Από τα ενοίκια στο ακίνητο

Ξεκινώντας από την αντιμετώπιση του κόστους στέγασης, ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επιστροφή ενός ενοικίου σε πάνω από 1 εκατ. ενοικιαστές αύριο, μέτρο που ισοδυναμεί με μείωση 8%. Παράλληλα, μειώνεται ο φόρος στις μικρές ιδιοκτησίες και καταργείται/μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ σε χωριά κάτω των 1.500 κατοίκων.

Οι πολεοδομίες κάτω από τη βάση με 3% – Μεταφορά στο Κτηματολόγιο

Ωστόσο, η μεγαλύτερη θεσμική τομή έρχεται στον τρόπο που αδειοδοτείται και χτίζεται στην Ελλάδα. Η μεταρρύθμιση γίνεται καθώς οι σημερινές Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) έχουν καταγράψει μία από τις χαμηλότερες επιδόσεις στον δημόσιο τομέα.

Στο πλαίσιο αξιολόγησης των πολιτών, οι ΥΔΟΜ βαθμολογήθηκαν με μόλις 3,4 / 10. Ο Πρωθυπουργός είχε αναφερθεί στην «αποτυχία» αυτή, δηλώνοντας ότι οι πολεοδομίες είχαν μόλις 3% στην αξιολόγηση του Δημοσίου. Η δυσλειτουργία είναι δομική: μόνο περίπου το 56% των Δήμων της χώρας (185 στους 332) διαθέτουν ΥΔΟΜ, ενώ περίπου 35% από αυτές λειτουργούν με έως 2 Μηχανικούς, με τον μέσο χρόνο έκδοσης οικοδομικής άδειας να υπερβαίνει τους 3 μήνες σε πάνω από το 20% των περιπτώσεων.

Η απάντηση της Κυβέρνησης είναι η δημιουργία του Εθνικού Οργανισμού Κτηματολογίου & Ελέγχου Δόμησης , ως μετεξέλιξη του Ελληνικού Κτηματολογίου. Στον νέο αυτό φορέα μεταφέρονται ολιστικά όλες οι αρμοδιότητες:

Έκδοση οικοδομικών αδειών: Προεγκρίσεις, βεβαιώσεις όρων δόμησης, έλεγχοι νομιμότητας, διακοπή εργασιών και χορήγηση Πιστοποιητικών Ελέγχου Κατασκευής (Π.Ε.Κ.).

Έλεγχος κατασκευών: Έλεγχος εφαρμογής σχεδίων, αυθαιρέτων και επικίνδυνων κατασκευών, διενέργεια αυτοψιών και επιβολή προστίμων.

Ψηφιακό άλμα με One-Stop-Shop και Τεχνητή Νοημοσύνη

Στόχος είναι το μεγάλο άλμα από τον κατακερματισμό, στην οργάνωση του χώρου. Ο νέος Οργανισμός θα είναι ο «θεματοφύλακας» ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Οργάνωσης Χώρου.

Ενιαίο One-Stop-Shop: Δημιουργείται το πρώτο εθνικό one-stop-shop για το ακίνητο , όπου ο πολίτης και ο μηχανικός θα βρίσκουν σε έναν φορέα αυτό που σήμερα είναι διάσπαρτο σε δεκάδες υπηρεσίες. Το σύστημα αυτό θα είναι λειτουργικό το 2026.

Πλήρης ψηφιακή ροή: Θα υπάρχει πλήρως ψηφιακή διαδρομή για όλο τον κύκλο ζωής του ακινήτου, με ενιαίους κανόνες και ισότιμη πρόσβαση παντού.

Ενιαίος ψηφιακός χάρτης: Καθοριστικής σημασίας είναι η δημιουργία του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη με όλα τα γεωχωρικά δεδομένα – πολεοδομικά, χωροταξικά, περιβαλλοντικά.

A.I. στους ελέγχους: Για πρώτη φορά, ενεργοποιείται μηχανισμός που θα διενεργεί στοχευμένους δειγματοληπτικούς ελέγχους στο 30% των πράξεων που εκδίδονται. Η δειγματοληψία θα γίνεται με χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης (A.I.), η οποία «μαθαίνει» δυναμικά βάσει εκτιμώμενου κινδύνου, διασφαλίζοντας στοχευμένη και αποδοτική εποπτεία.

Τι μένει στους Δήμους και ο χρονικός ορίζοντας

Είναι σημαντικό ότι οι κρίσιμες αρμοδιότητες του Πολεοδομικού Σχεδιασμού παραμένουν στους Δήμους (ΟΤΑ Α’ βαθμού), οι οποίοι θα λειτουργούν ως σημεία αναφοράς για την ερμηνεία των τοπικών ρυθμίσεων. Οι αρμοδιότητες αυτές περιλαμβάνουν την εκπόνηση πολεοδομικών μελετών, αναπλάσεων, ρυθμίσεις για κοινόχρηστους χώρους και τοπογραφικές/ρυμοτομικές εφαρμογές.

Σύμφωνα με τον Οδικό Χάρτη:

Ψήφιση Νόμου: Τέλος του πρώτου τριμήνου του 2026.
Πλήρης Λειτουργία: Ο στόχος είναι η πλήρης λειτουργία σε όλη την επικράτεια έως τις αρχές του 2027.

Η Κυβέρνηση τονίζει πως «με την πρωτοβουλία αυτή επιτυγχάνουμε κάτι πολύ παραπάνω από μία γραμμική μετακίνηση υπηρεσιών δόμησης… Παρέχουμε πιο ποιοτικές υπηρεσίες στον πολίτη, ενοποιούμε τους κανόνες, που πλέον θα ισχύουν οριζοντίως για όλους»

flash.gr