Μεταλλεία μαγγανίου στο Βάνι. Δύσκολες εποχές, κι ακόμη πιο δύσκολες μέρες για τους εργάτες που εργαζόταν στα μεταλλεία στο Βάνι.
Ήταν 6 Μαίου του 1927, όταν η εφημερίδα «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» θα κάνει αναφορά στο άρθρο του με τίτλο «ΟΙ ΕΡΓΑΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ». Θα περιγράψει μέσα σε λίγες αράδες την κρατούσα κατάσταση που βίωναν οι εργάτες στο Βάνι, αλλά και την σκληρή εκμετάλλευση από την διοίκηση των μεταλλείων.
Η αναφορά, είχε σταλεί από τον ανταποκριτή της εφημερίδος στις 2 Μαίου, καθώς τότε δεν υπήρχαν τα σημερινά μέσα για να υπάρχει άμεση ανταπόκριση.
Είναι γνωστές οι συνθήκες εργασίας από μαρτυρίες όσων εργαζόταν την εποχή εκείνη στα μεταλλεία, αλλά ακόμη κι αν διαβάσει κανείς το συγκεκριμένο άρθρο της εφημερίδας, μπορεί να καταλάβει τον καθόλα δύσκολο αγώνα των εργατών να κερδίσουν ένα πενιχρό μεροκάματο που πολλές φορές στοίχιζε την ίδια τους τη ζωή.
Αυτές οι λίγες αράδες αρκούν, για να γίνει κατανοητή, η ταλαιπωρία, η εκμετάλλευση των εργατών, η αναξιοπρεπή αντιμετώπιση των εργαζομένων και ο τρόμος που βίωναν αν κάποια στιγμή τολμούσαν να ζητήσουν κάτι περισσότερο, ή να τύχαινε αρρωστήσουν.
Πολλές φορές ακόμη και σήμερα, οι διοικήσεις κυρίως των επιχειρήσεων, φέρνουν στους εργαζόμενους ως παράδειγμα προς εκφοβισμό τις συνθήκες εργασίες εκείνων των εποχών, προσπαθώντας μάταια να αποδείξουν, ότι σήμερα θα πρέπει να είναι ευγνώμονες που έχουν ένα μεροκάματο με καλύτερες συνθήκες εργασίας, χωρίς να μιλάνε, ή να αγωνίζονται για το καλύτερο.
Χαρακτηριστικές είναι οι περιγραφές που αναφέρει το άρθρο για τις συνθήκες εργασίας όπως : «… δεν υπάρχει φούρνος στο ακρωτήρι αυτό μα ούτε και μπακάλικο τι είδους τρόφιμα τρώνε οι δυστυχισμένοι αυτοί εργάτες.».
Παρακάτω θα αναφέρει : «Η δουλειά βαριά και το μεροκάματο λίγο, πολύ λίγο. Δουλεύουνε 12 και 14 ώρες.».
Ακόμη πιο θλιβερή εντύπωση προκαλεί η αναφορά : «Αν κανείς τολμήσει να διαμαρτυρηθεί για τη ζωή αυτή, διώχνεται αμέσως από τη δουλειά. Αν αρρωστήσει κανένας εργάτης δεν υπάρχει φαρμακείο εκεί.». Να σημειώσουμε εδώ, ότι η μεταφορά των εργατών από και προς τα ορυχεία στο Βάνι, γινόταν κάθε 15 μέρες με βάρκες που μέσα σ’ αυτές επέβαιναν 15 με 20 άτομα, με ό,τι σημαίνει αυτό για τον κίνδυνο που έθεταν τις ζωές τους.
Μπορεί η μεταλλευτική ιστορία της Μήλου να περιγράφεται με ζοφερά λόγια στα βιβλία σήμερα, όμως η μεταλλευτική ανάπτυξη του νησιού, όπως δείχνουν οι αναφορές -προφορικές ή γραπτές- στηρίχθηκε πάνω σε άθλιες καταστάσεις εργατικής εκμετάλλευσης όσων εργάστηκαν εκείνη.
Το πλήρες κείμενο του άρθρου έχει ως εξής :
«ΟΙ ΕΡΓΑΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΤΗΣ ΜΗΛΟΥ
Μήλος, 2 Μαίου. (Του ανταπορκιτού μας).- Μακρυά από τη Μήλο*, στο ακρωτήρι υπάρχει ένα μέρος Βάνι ονομαζόμενο στο οποίο υπάρχουν μεταλλεία που απασχολούν περί τους 40 (;) εργάτες. Η συγκοινωνία με τη βάρκα γίνεται κάθε 15θήμερο και μπορεί να φαντασθή κανείς, μια που δεν υπάρχει φούρνος στο ακρωτήρι αυτό, μα ούτε και μπακάλικο τι είδους τρόφιμα τρώνε οι δυστυχισμένοι αυτοί εργάτες.
Η δουλειά βαριά και το μεροκάματο λίγο, πολύ λίγο. Δουλεύουνε 12 και 14 ώρες. Αν κανείς τολμήση να διαμαρτυρηθή για τη ζωή αυτή, διώχνεται αμέσως από τη δουλειά. Αν αρρωστήσει κανένας εργάτης δεν υπάρχει φαρμακείο εκεί. Κι όταν μπαίνουν στη βάρκα για να πάνε στο απέναντι μέρος για να πιάσουν δουλειά μέσα στις μπούκες, είνε αναγκασμένοι να μπαίνουν 15 και 20 άτομα με τα πράγματά τους και κινδυνεύουν έτσι να πνιγούν. Αυτή είναι η κατάσταση των δυστυχισμένων αυτών ανθρώπων.».
*«Μακριά από τη Μήλο». Προφανώς εννοεί μακριά από την πρωτεύουσα του νησιού τον οικισμό Πλάκα.
Για το Milos Voice
Θεμιστοκλής Παναγιώτου
Ενημέρωση με άποψη έγκυρα και έγκαιρα. Καθημερινά ειδήσεις, αποκαλυπτικά ρεπορτάζ για Μήλο, Κίμωλο και τα νησιά των Κυκλάδων