Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα νοσήματα

Γράφει ο  μαιευτήρας , χειρουργός  γυναικολόγος Δρ. Ανδρέας Κόμης  .

Τι είναι τα χλαμύδια και η γονόρροια;

Είναι δύο διαφορετικές λοιμώξεις που μπορείτε να κολλήσετε κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Προκαλούν παρόμοια συμπτώματα. Αυτές οι λοιμώξεις μπορούν να επηρεάσουν τα:

• Γεννητικά όργανα
• Ουρήθρα (ο σωλήνας που μεταφέρει τα ούρα έξω από το σώμα)
• Λάρυγγα
• Πρωκτό ή πρωκτικό σωλήνα (ιδιαίτερα σε άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες)

Η λοίμωξη μεταδίδεται κατά τη διάρκεια στενής σεξουαλικής επαφής. Δεν είναι απαραίτητο ο άντρας να εκσπερματώσει για να μεταδώσει τη λοίμωξη. Οι γυναίκες μπορεί να έχουν πρωκτική λοίμωξη ακόμη και αν δεν εξασκούν πρωκτικό σεξ, καθώς η χλαμύδια μπορεί επίσης να μεταδοθεί στον πρωκτό από μολυσμένες κολπικές εκκρίσεις. Τα εισαγωγικά σεξουαλικά παιχνίδια ή αντικείμενα μπορούν επίσης να μεταδώσουν τη χλαμύδια όταν μοιράζονται μεταξύ ανθρώπων. Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να μολυνθείτε με χλαμύδια αγγίζοντας ένα αντικείμενο όπως μια τουαλέτα.

Οι λοιμώξεις που μπορείτε να κολλήσετε κατά τη διάρκεια του σεξ ονομάζονται “σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις.”

Ποια είναι τα συμπτώματα των χλαμυδίων και της γονόρροιας;

Αυτές οι λοιμώξεις συχνά δεν προκαλούν συμπτώματα. Όταν όμως το κάνουν, τα συμπτώματα διαφέρουν σε άνδρες σε γυναίκες.

Στις γυναίκες, τα συμπτώματα και των δύο λοιμώξεων περιλαμβάνουν:

• Κολπική έκκριση ή κνησμό
• Ανώμαλη κολπική αιμορραγία ή ελαφρύ αιμάτωμα
• Κοιλιακός πόνος
• Πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
• Κάψιμο ή πόνος κατά την ούρηση

Στους άνδρες, τα συμπτώματα και των δύο λοιμώξεων περιλαμβάνουν:

• Κάψιμο ή πόνος κατά την ούρηση
• Έκκριση βλέννας από το πέος
• Πόνος, πρήξιμο ή ευαισθησία των όρχεων

Στους άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες, και οι δύο λοιμώξεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν πρωκτικό πόνο, έκκριση και αιμορραγία.

Υπάρχουν τεστ για τα χλαμύδια και την γονόρροια;

Ναι. Μπορούμε να σας ελέγξουμε για αυτές τις λοιμώξεις χρησιμοποιώντας:

• Δείγμα ούρων
• Δείγμα από το εσωτερικό του κόλπου σας

Επίσης να χρειαστεί να πάρουμε δείγμα από τον λάρυγγα ή τον πρωκτό σας, εάν αυτές οι περιοχές μπορεί να έχουν μολυνθεί.

Πώς αντιμετωπίζονται τα χλαμύδια και η γονόρροια;

Η κύρια θεραπεία για και τις δύο λοιμώξεις είναι τα αντιβιοτικά:

• Τα αντιβιοτικά για την γονόρροια χορηγούνται με την μορφή μιας δόσης.
• Το αντιβιοτικό για τα χλαμύδια χορηγείται σε μορφή χαπιού. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει τη λήψη φαρμάκου για μια ολόκληρη εβδομάδα ή και παραπάνω. Σε κάποιες περιπτώσεις, η θεραπεία μπορεί να γίνει με ένα μόνο χάπι που παίρνετε μία φορά, αλλά αυτό μπορεί να μην είναι το ίδιο αποτελεσματικό. Ό,τι και αν γίνει, πάρτε όλα τα χάπια που σας συνταγογραφούμε. Διαφορετικά, η λοίμωξη μπορεί να μην αντιμετωπιστεί πλήρως.

Αν έχετε χλαμύδια ή γονόρροια, ενημερώστε το άτομο με το οποίο είχατε τελευταία σεξουαλική επαφή, καθώς και όποιον έχετε ή είχατε σεξουαλική επαφή τους τελευταίους 2 έως 3 μήνες. Είναι πιθανόν να είναι και αυτοί μολυσμένοι (ακόμη και αν δεν έχουν συμπτώματα) και να χρειάζονται θεραπεία.

Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από χλαμύδια ή γονόρροια κολλάνε ξανά τη λοίμωξη μετά τη θεραπεία. Αυτό συνήθως οφείλεται σε αποτυχία θεραπείας του σεξουαλικού συντρόφου. Δεν θα πρέπει να έχετε σεξουαλικές επαφές μέχρι να περάσει μία εβδομάδα αφότου εσείς και ο/η σύντροφός σας έχετε ολοκληρώσει τη θεραπεία.

Οποιοσδήποτε έχει διαγνωστεί με χλαμύδια θα πρέπει να υποβληθεί σε ένα ακόμα τεστ για χλαμύδια περίπου τρεις μήνες μετά τη διάγνωσή του, ακόμη και αν δεν έχει συμπτώματα, διότι πολλοί άνθρωποι (έως και το 25 τοις εκατό σε κάποιες μελέτες) είναι εκ νέου μολυσμένοι από σεξουαλικούς συντρόφους που δεν έχουν αντιμετωπιστεί.

Τι συμβαίνει αν δεν πάρω θεραπεία;

Η μη θεραπεία των χλαμυδίων ή της γονόρροιας, μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια προβλήματα τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες.

Η λοίμωξη από χλαμύδια στις γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε μια σοβαρή λοίμωξη που ονομάζεται πυελική φλεγμονώδης νόσος (PID). Αν η λοίμωξη δεν αντιμετωπιστεί, έως και το 30 τοις εκατό των γυναικών μπορεί να αναπτύξουν PID. Η πυελική φλεγμονώδης νόσος, μπορεί να προκαλέσει ουλές στις σάλπιγγες, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε στειρότητα (αδυναμία σύλληψης) και αυξημένο κίνδυνο εκτοπικής-εξωμητρίου εγκυμοσύνης (μια εγκυμοσύνη που αναπτύσσεται στη σάλπιγγα αντί για τη μήτρα) ή χρόνιο πυελικό-κοιλιακό πόνο. Σε όλους τους ανθρώπους, η μη θεραπεία της γονόρροιας μπορεί να οδηγήσει σε λοιμώξεις των αρθρώσεων και αρθρίτιδα. Μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό HIV (AIDS).

Μπορεί τα χλαμύδια και η γονόρροια να προληφθούν;

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προληφθούν τα χλαμύδια και η γονόρροια, είναι η αποφυγή σεξουαλικής επαφής. Επειδή όμως αυτό δεν είναι ρεαλιστική επιλογή για τους περισσότερους ανθρώπους, συνιστώνται οι παρακάτω τρόποι για τη μείωση του κινδύνου να κολλήσετε ή να μεταδώσετε τα χλαμύδια ή την γονόρροια:

• Χρησιμοποιείτε προφυλακτικά κάθε φορά που κάνετε σεξ. Τα σεξουαλικά παιχνίδια θα πρέπει να καθαρίζονται σχολαστικά μεταξύ των χρήσεων.
• Μην κάνετε σεξ αν εσείς ή ο σεξουαλικός σας σύντροφος έχετε μη φυσιολογικές εκκρίσεις, κάψιμο κατά την ούρηση, εξάνθημα, πληγή στα γεννητικά όργανα, ή οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα που μπορεί να υποδεικνύει σεξουαλικώς μεταδιδόμενη λοίμωξη.
• Συζητήστε την εξέταση για σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις με τον γιατρό σας. Ρωτήστε μας να κάνετε εξέταση για χλαμύδια.

Μερικοί άνθρωποι μπορούν να πάρουν αντιβιοτικό χάπι μετά το σεξ για να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου τους να κολλήσουν χλαμύδια και γονόρροια. Αυτό ονομάζεται “προφύλαξη μετά την έκθεση”, ή “PEP.” (post exposure prophylaxis). Αυτό έχει μελετηθεί μόνο σε συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων, που περιλαμβάνουν:

• Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες
• Τρανσέξουαλ γυναίκες

Εάν ανήκετε σε μία από αυτές τις ομάδες και έχετε αυξημένο κίνδυνο για χλαμύδια και γονόρροια, το PEP μπορεί να είναι μια επιλογή. Ο γιατρός σας μπορεί να συζητήσει μαζί σας για το φάρμακο και να σας βοηθήσει να αποφασίσετε. Αν αποφασίσετε να πάρετε προφύλαξη μετά την έκθεση, ξεκινήστε όσο το δυνατόν συντομότερα μετά από μια σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη, και εντός 3 ημερών. Παρόλο που η προφύλαξη μετά την έκθεση βοηθάει στη μείωση του κινδύνου σας να κολλήσετε χλαμύδια και γονόρροια, εξακολουθεί να είναι δυνατόν να μολυνθείτε από κάποια από τις δύο λοιμώξεις. Το φάρμακο μπορεί επίσης να προκαλέσει παρενέργειες, όπως διαταραχές του στομάχου.

Τι γίνεται αν θέλω να μείνω έγκυος;

Αν νομίζετε ότι μπορεί να έχετε χλαμύδια ή γονόρροια, είναι σημαντικό να εξεταστείτε και να αντιμετωπιστείτε πριν προσπαθήσετε να μείνετε έγκυος. Αν δεν λάβετε θεραπεία, η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Μια μη αντιμετωπισμένη χλαμυδιακή λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως αποβολή και πρόωρο τοκετό. Είναι επίσης δυνατόν να μεταδώσετε τη λοίμωξη στο μωρό σας κατά τη διάρκεια του τοκετού. Αυτό μπορεί να προκαλέσει επιπεφυκίτιδα (κόκκινα, διογκωμένα μάτια που μπορεί να εκκρίνουν υγρό) που μπορεί να βλάψει τα μάτια του μωρού και να επηρεάσει την όραση με την πάροδο του χρόνου. Τα νεογέννητα που έχουν μολυνθεί με χλαμύδια μπορεί επίσης να αναπτύξουν πνευμονία (μια λοίμωξη των πνευμόνων που μπορεί να προκαλέσει βήχα και δυσκολία στην αναπνοή). Στις ΗΠΑ, τα περισσότερα νεογέννητα μωρά λαμβάνουν αντιβιοτική αλοιφή στα μάτια τους λίγο μετά τη γέννηση. Αυτό βοηθά στην πρόληψη της λοίμωξης από γονόρροια αλλά όχι από χλαμύδια.

Πότε πρέπει να επισκεφθώ τον γιατρό;

Προγραμματίστε το ραντεβού σας αν:

• Έχετε οποιοδήποτε από τα συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω.
• Κάποιος από τους σεξουαλικούς σας συντρόφους έχει διαγνωστεί με χλαμύδια ή γονόρροια.
• Θέλετε να μάθετε περισσότερα για την έναρξη της “προφύλαξης μετά την έκθεση” για να μειώσετε τον κίνδυνο να κολλήσετε χλαμύδια ή γονόρροια.

Η ετήσια εξέταση για χλαμύδια συνιστάται για όλες τις σεξουαλικά ενεργές γυναίκες κάτω των 25 ετών, ακόμη και αν δεν υπάρχουν συμπτώματα. Για τις μεγαλύτερες γυναίκες, η ετήσια εξέταση συνιστάται για εκείνες που μπορεί να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα έκθεσης, για παράδειγμα λόγω νέου σεξουαλικού συντρόφου ή περισσότερων από έναν συντρόφους. Συνιστάται τουλάχιστον ετήσια εξέταση για χλαμύδια για τους άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες.