
Δημοσιεύουμε τον Πανηγυρικό της 25ης Μαρτίου που εκφώνησε η καθηγήτρια , φιλόλογος του Γενικού Λυκείου Μήλου κ. Ηλέκτρα Παπαδημητρίου στην Κορφιάτισσα της Πλάκας λόγω καιρικών συνθηκών.
Αιδεσιμότατοι, Κε Έπαρχε, Κε Δήμαρχε, Κοι Διοικητές των Τμημάτων των Ενοπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, Κυρίες και Κύριοι, Αγαπημένα μας παιδιά,
Σε σας θα ήθελα να αφιερώσω τον σημερινό πανηγυρικό λόγο για την επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821, όταν το ελληνικό έθνος πριν από 194 χρόνια «εν ονόματι της Αγίας και Αδιαιρέτου Τριάδος, υπό την φρικώδη οθωμανική δυναστείαν μη δυνάμενον να φέρει τον βαρύτατον ζυγόν της τυρανίας κήρυξε την πολιτικήν αυτού ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν».
Οι υποδουλωμένοι στους Τούρκους Έλληνες έγιναν μετά από 9 χρόνια αγώνα, σκληρού στρατιωτικού και αδυσώπητου διπλωματικού αγώνα, ελληνικό κράτος. Η ελληνική επανάσταση εναντίον των Οθωμανών Τούρκων ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 1821 στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες και τυπικά ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του 1830 με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Ανεξαρτησίας στο Λονδίνο από τον Κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια και τις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις. Πώς κατάφεραν όμως κάτι τέτοιο οι Έλληνες;
Ο καλός Θεός βοήθησε είμαι σίγουρη. Ξέρετε τον στίχο του Ελύτη: Θεέ μου πόσο μπλε ξοδεύεις για να μη σε βλέπουμε; Έτσι κι εδώ. Είναι τόσες οι ευνοϊκές συμπτώσεις που γνωρίζουμε μελετώντας την ιστορία μας γι’ αυτά τα 9 χρόνια που δεν μπορώ να υποθέσω τίποτε άλλο, παρά ότι ο Θεός για να κρατήσει την ανωνυμία του, έστελνε πλήθος ευνοϊκών συμπτώσεων. Για παράδειγμα, ενώ στην αρχή, στην κήρυξη του αγώνα, οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής (Αγγλία -Γαλλία- Ρωσία) κινούνταν διπλωματικά (και κατά συνέπεια και στρατιωτικά) εναντίον της ελληνικής επανάστασης, λόγω της Ιερής Συμμαχίας που όριζε να μείνει ανεπηρέαστο το πολιτικό status quo στην Ευρώπη, ήταν δηλαδή ανθελληνική η στάση τους, με κάποιες τυχαίες περιοδικές εξαιρέσεις, στα 1826 μετά τους καταστροφικούς εμφυλίους πολέμους των Ελλήνων κι ενώ όλα, μα όλα έδειχναν ότι είχαν χαθεί γιατί ο Ιμπραήμ είχε κατακτήσει και καταστρέψει ολοσχερώς την Πελοπόννησο, ενώ από την άλλη πλευρά του Κορινθιακού, το Μεσολόγγι στη Δυτική Στερεά Ελλάδα είχε πολιορκηθεί και παραδοθεί κι αυτό στους Τούρκους, αρχίζουν οι Μεγάλες Δυνάμεις έναν πολιτικό, διπλωματικό και στρατιωτικό αγώνα δρόμου για το ποια θα επιδείξει την πιο φιλελληνική στάση. Φυσικά, αυτή η στάση δεν είχε αγνά κίνητρα αλλά υπαγορευόταν από τα συμφέροντα της κάθε ευρωπαϊκής χώρας στην Ελλάδα και στα τότε εδάφη της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Όμως το θέμα είναι, πως από το 1826-1830 κι ενώ οι Έλληνες έχουν ελάχιστες νίκες να επιδείξουν, οι Μεγάλες Δυνάμεις υπογράφουν συνθήκες και πρωτόκολλα υπέρ της. Το 1827 στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου διαλύουν τον ενωμένο τουρκοαιγυπτιακό στόλο και βαθμιαία δίνουν στο ελληνικό έθνος την πολυπόθητη ανεξαρτησία.
Δεν είναι αυτό σύμπτωση; Εκτός όμως από τις συμπτώσεις που ο καθένας από μας ανάλογα με τις γνώσεις, τις πεποιθήσεις και την προσωπικότητά του μπορεί να τις ερμηνεύσει κατά βούλησιν, υπάρχει μια πληθώρα πραγματικών λόγων για την επιτυχία της ελληνικής επανάστασης και ο καθένας μπορεί να εστιάσει σε ορισμένους από αυτούς.
Εγώ θα ήθελα να εστιάσω (γιατί μου φαίνεται πολύ σημαντικό και επίκαιρο) στο γεγονός ότι η ελληνική επανάσταση είχε θετική έκβαση επειδή κάποιοι τρελοί –«και ο κόσμος μας έλεγε τρελούς θυμούνται ο Μακρυγιάννης και ο Κολοκοτρώνης»- Έλληνες και Ελληνίδες, 194 χρόνια πριν, νίκησαν τον ατομικισμό τους. Ξεπέρασαν το ατομικό συμφέρον χάριν μιας μεγαλύτερης αξίας, της ελευθερίας της πατρίδας τους και γι’ αυτό τους τιμάμε, τους σεβόμαστε και τους θυμόμαστε κάθε χρόνο. Αυτό τους το οφείλουμε. Όπως επίσης οφείλουμε σε κείνους τους ήρωες αλλά και σε μας τους ίδιους να μελετάμε την ιστορία μας. Οφείλουμε να μορφωνόμαστε γιατί η απαξίωση της μόρφωσης σήμερα και παλιότερα δεν είναι τυχαία ούτε άνευ σημασίας.
Ο Καποδίστριας το 1815, ως εκπρόσωπος των Ιονίων Νήσων έγραφε στο Υπόμνημά του κατά το Συνέδριο του Παρισιού: «Η πολιτεία της Ενετίας εφοβείτο το έξοχον της φυσικής μεγαλοφυΐας του Έλληνος και προσπαθεί να το καταβάλλει με την αμάθειαν. Η ενετική Γερουσία ουδέποτε συνεχώρησεν να συστηθωσι σχολεία δημόσια εις ταύτας τας νήσους. Μόνο εις το πανεπιστήμιον Πατταβίου οι ιθαγενείς των Επτανησίων έπρεπε να πορευθώσιν όπως εκπαιδευθούν.»
Ας μορφωνόμαστε. Είναι το ισχυρότερο όπλο που διαθέτουμε.
Ας μελετάμε την ιστορία μας. Όχι αναγκαστικά παιδιά μου την επίσημη ιστορία του κράτους γιατί είναι καθοδηγούμενη.
Όταν διαβάζουμε ιστορία μαθαίνουμε για μοναστήρια που διέθεσαν τα ασημένια τους σκεύη για ρευστοποίηση. Μαθαίνουμε πως το κρυφό σχολείο δεν είναι μύθος με βάση ξένους τοπογράφους της εποχής και πλήθος τοπωνυμίων ανά την Ελλάδα, εκτός κι αν οι κάτοικοι έπαθαν ομαδική παράκρουση. Διαβάζοντας ιστορία μαθαίνουμε για τα έξυπνα δάνεια που λάβαμε κατά τη διάρκεια του Αγώνα και πώς τα σπαταλήσαμε κατά τους εμφυλίους. Μαθαίνουμε και για τους ομογενείς και τους φιλέλληνες που έστελναν τρόφιμα, φάρμακα και χρήματα για την εξαγορά αιχμαλώτων καθώς και για την κάλυψη άλλων αναγκών.
Διαβάζοντας ιστορία μαθαίνουμε για τη ζωή του Νικήτα Σταματόπουλου, του περίφημου Νικηταρά. Αγωνίστηκε στη διάρκεια της επανάστασης, συνέβαλε στην απελευθέρωση της πατρίδας του και έπειτα φυλακίστηκε για να χαθεί τελικά σε ένα στενοσόκακο του Πειραιά, σχεδόν τυφλωμένος, πάμφτωχος και εγκαταλελειμμένος από όλους. Δε ζήτησε τίποτε από την ελεύθερη Ελλάδα κι όταν οι γύρω του τον παρακινούσαν να απαιτήσει από την κυβέρνηση μια πλούσια σύνταξη, απαντούσε πως η πατρίδα τον αμείβει πολύ καλά, λέγοντας ψέματα για να μην προσβάλει την Ελλάδα.
Διαβάζοντας ιστορία μαθαίνουμε για το παράδειγμα του Μακρυγιάννη, που έφτασε αγράμματος μέχρι τα πενήντα του χρόνια σχεδόν για να καταλάβει πως η μόρφωση και η καλλιέργεια ήταν το όπλο που έλειπε από το θηκάρι του. Και κάθισε με μεγάλη δυσκολία και δίχως δάσκαλο να μάθει πέντε κολλυβογράμματα για να μας ιστορήσει την επανάσταση των υπόδουλων Ρωμιών.
Ας διαβάσουμε εμείς (αφού η ελληνική τηλεόραση σε γενικές γραμμές περί άλλων τυρβάζει) για τις συγκλονίστηκες ζωές της Μπουμπουλίνας, για την Μαντώ Μαυρογένους, τον Ιωάννη Καποδίστρια που εγκατέλειψε την άνετη ζωή του και την μοναδική αγάπη της ζωής του και τρεφόταν αυτός και ο υπηρέτης του- σωματοφύλακας, ένας άνθρωπος που είχε μείνει ανάπηρος κατά τη διάρκεια του Αγώνα και με αυτό τον τρόπο είχε μια μικρή σύνταξη, με ένα κοτόπουλο την εβδομάδα, επειδή δεν του επιτρεπόταν να καλοτρώει ο ίδιος μέχρι να σιγουρευτεί ότι ούτε ένα ελληνόπουλο δεν θα πεινάει.
Κι άφησα για το τέλος τον Θεόδωρο (δώρο Θεού για την πατρίδα) Κολοκοτρώνη και μια επίσκεψη στο μουσείο της Παλαιάς Βουλής, όπου εκτίθεται το γιλέκο του. Εκεί συνειδητοποιείς και συγκινείσαι από το πόσο μικρόσωμος ήταν και πως μέσα σε ένα τόσο στενό θώρακα παλλόταν μια τόσο δυνατή καρδιά που άναψε για τα καλά την σπίθα της ελευθερίας του ΄21.
Αυτή την Ελευθερία και αυτήν την Ελλάδα κάποιοι την θεωρούν δεδομένη κι άλλοι την απαξιώνουν. Εδώ, υπάρχει μια πρόκληση για όσους δεν ξέρουν ή δεν συνειδητοποιούν. Είναι πρόκληση για μας, τη στιγμή που ξένοι όπως ο Jean Richepin, Γάλλος λογοτέχνης του περασμένου αιώνα γράφει για την Ελλάδα.
Η τελευταία λέξη της γης, όταν αφήνει την τελευταία της πνοή, θα είναι ΕΛΛΑΣ!
Δεν γίνεται να σβήσει η Ελλάδα, ο Έλληνας, η προσφορά του πάνω σε αυτόν τον πλανήτη…
Γκρεμίστε όλη την Ελλάδα σε βάθος εκατό μέτρων.
Αδειάστε όλα τα μουσεία σας σε όλον τον κόσμο.
Γκρεμίστε κάθε τι ελληνικό σ΄όλο τον πλανήτη.
Έπειτα σβήστε την ελληνική γλώσσα από παντού. Από την ιατρική σας, την φαρμακευτική σας.
Από τα μαθηματικά σας, τη φυσική σας, τη χημεία σας, την αστρονομία σας, την πολιτική σας.
Από την καθημερινότητα σας.
Διαγράψτε τα μαθηματικά, διαγράψτε κάθε σχήμα.
Σβήστε την γεωμετρία από τα κτήρια σας, τους δρόμους, τα παιχνίδια σας, πό τ’αμάξια σας!
Σβήστε την ονομασία κάθε ασθένειας και κάθε φαρμάκου.
Διαγράψτε την δημοκρατία και την πολιτική.
Αλλάξτε όλα τα βιβλία σας γιατί θα υπάρχει έστω και μια ελληνική λέξη πάνω τους.
Αλλάξτε τα Ευαγγέλια. Αλλάξτε το όνομα του Χριστού γιατί ακόμη κι αυτό προέρχεται από την ελληνική λέξη «αυτός που έχει το χρίσμα».
Αλλάξτε το σχήμα του κάθε ναού, να μην έχει ελληνική γεωμετρία.
Σβήστε τον Μέγα Αλέξανδρο, αλλάξτε την παιδεία σας, αλλάξτε το όνομα της Ιστορίας, αλλάξτε τα ονόματα στα πανεπιστήμιά σας, διαγράψτε την φιλοσοφία, αλλάξτε τον τρόπο γραφής σας, χρησιμοποιήστε τον αραβικό, διαγράψτε, διαγράψτε, διαγράψτε…
Θα πείτε “Δεν γίνεται”. Σωστά, δεν γίνεται γιατί μετά δεν θα μπορείτε να στεριώσετε ούτε μια πρόταση! Δεν γίνεται να σβήσει η Ελλάδα, ο Έλληνας, η προσφορά του σε αυτόν τον πλανήτη.
Η πρόκληση πάντως ισχύει!
Κλείνοντας αυτή την ομιλία, εύχομαι να μαθαίνουμε και να σεβόμαστε την Ιστορία μας και την Ελλάδα. Ζήτω η 25η Μαρτίου που μας το θυμίζει.
Δρ Ηλέκτρα Παπαδημητρίου
Φιλόλογος στο ΓΕΛ Μήλου
Ενημέρωση με άποψη έγκυρα και έγκαιρα. Καθημερινά ειδήσεις, αποκαλυπτικά ρεπορτάζ για Μήλο, Κίμωλο και τα νησιά των Κυκλάδων