Αρχική » Άρθρα » Οι οικισμοί της Μήλου

Οι οικισμοί της Μήλου

Φωτογραφίες: Αρμάνδος Κυριάκης

Πανέμορφοι γραφικοί οικισμοί στην Μήλο, με σημαντικά αξιοθέατα, μουσεία και σημεία μοναδικής ομορφιάς

Το κυκλαδίτικο στυλ επικρατεί στην Πλάκα, την Τρυπητή και τα Πολλώνια, ενώ το πολύβουο λιμάνι του Αδάμαντα πρωταγωνιστεί στη ζωή του νησιού. Το Κλήμα με τα πολύχρωμα «σύρματα» συνεχίζει να μαγεύει τους επισκέπτες από όλο τον κόσμο.

Η Πλάκα

Αν την ονομάσετε Χώρα θα σας διορθώσουν, γιατί ως Χώρα της Μήλου παραμένει η παλιά πρωτεύουσα Ζεφυρία. Η Πλάκα είναι κτισμένη κάτω από τον λόφο του κάστρου, το οποίο είναι ερειπωμένο και θεωρείται ότι κτίστηκε τον 13ο αιώνα από τους Ενετούς. Οι κάτοικοι το εγκατέλειψαν τον 14ο αιώνα, για άγνωστους λόγους, για να κατοικήσουν στη Ζεφυρία, και επανήλθαν μετά τον 19ο αιώνα. Ο σπουδαιότερος λόγος για να ανηφορίσετε προς τα ερείπια του κάστρου είναι για να απολαύσετε υπέροχο ηλιοβασίλεμα. Δύο ωραιότατες εκκλησίες, η Παναγία η Θαλασσίτρα και η Μέσα Παναγιά (ή Παναγία Σικινιώτισσα) θα βρεθούν στο διάβα σας και από τα προαύλιά τους θα χαρείτε εξαιρετική θέα στο πέλαγος και την Πλάκα.

Η Θαλασσίτρα, αφιερωμένη στην Υπαπαντή του Χριστού, αναφέρεται σε έγγραφα από το 1738 και έχει υπέροχο πέτρινο καμπαναριό και λαϊκά λιθανάγλυφα. Μία ακόμη αξιόλογη εκκλησία είναι αυτή της Κορφιάτισσας στα Μάρμαρα μέσα στον οικισμό της Πλάκας, που θεωρείται ότι κτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα. Το προαύλιό της είναι ιδανική θέση για να απολαύσετε πανοραμική θέα στο πέλαγος. Στα κυκλαδίτικα σοκάκια της Πλάκας τα αυτοκίνητα απαγορεύονται οπότε θα περπατήσετε με την ησυχία σας. Υπάρχουν μαγαζιά, καφέ -μπαρ και εστιατόρια.

Στον κεντρικό δρόμο που οδηγεί προς το χωριό θα δείτε το νεοκλασικό κτήριο του 1892, το οποίο παλαιότερα στέγαζε το δημαρχείο. Φιλοξενεί το Αρχαιολογικό Μουσείο της Μήλου και προεξάρχον έκθεμα είναι το γύψινο αντίγραφο της περίφημης Αφροδίτης της Μήλου. Το αυθεντικό εκτίθεται στο μουσείο του Λούβρου και θεωρείται ότι ανακαλύφθηκε κοντά στο ρωμαϊκό θέατρο το 1820. Είναι φιλοτεχνημένο σε παριανό μάρμαρο και τοποθετείται χρονολογικά στο 150-120 π.Χ. Τα εκθέματα του μουσείου προέρχονται από την αρχαία πόλη του Κλήματος και από τη Φυλακωπή. Χρονολογούνται από την 4η π.Χ. χιλιετία ως τα πρωτοχριστιανικά χρόνια.

Αξίζει να κάνετε βόλτα και στον, ενωμένο με την Πλάκα, οικισμό της Τρυπητής, που προσφέρει θαυμάσια θέα και διαθέτει καφέ και εστιατόρια. Εκεί, θα δείτε την εκκλησία του Αγίου Νικολάου και τους αναστηλωμένους ανεμόμυλους.

Τα Πολλώνια

Ο ήσυχος παραλιακός οικισμός στα βορειοανατολικά του νησιού είναι παλιό ψαροχώρι. Έχει αναπτυχθεί τουριστικά εδώ και αρκετά χρόνια, διαθέτοντας πολύ αξιόλογα και μοντέρνα boutique ξενοδοχεία και σουίτες, ενοικιαζόμενα σπίτια, καφέ, εστιατόρια, beach bars και ψαροταβέρνες. Η αμμώδης παραλία στο εσωτερικό του κόλπου, με τα ήρεμα νερά και τα αρμυρίκια της είναι ιδανική για μπάνιο και περιπάτους. Στο άλλο άκρο βρίσκεται η χερσόνησος με τον φάρο της Πελεκούδας και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

Από τα Πολλώνια θα πάτε εύκολα στις κοντινές παραλίες του Σαρακήνικου και του Παπάφραγκα, αλλά και στον αρχαιολογικό χώρο της Φυλακωπής. Τουριστικά καραβάκια αναχωρούν προς την Κίμωλο, περνώντας και από το νησάκι της Πολυαίγου με τα κρυστάλλινα πράσινα-τιρκουάζ νερά.

Ο Αδάμαντας

Διαρκής κίνηση και ζωή: αυτά είναι τα χαρακτηριστικά του Αδάμαντα, του λιμανιού της Μήλου όπου βρίσκονται όλες οι δημόσιες υπηρεσίες, τα μαγαζιά και η μαρίνα του νησιού. Ο οικισμός έχει κτιστεί από Σφακιανούς που κατέφυγαν στη Μήλο και είναι ένα από τα τέσσερα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας, με στρατηγική θέση εξ αιτίας της οποίας αναπτύχθηκε σημαντικά. Υπάρχουν πολλές επιλογές για φαγητό, καφέ και βραδινή διασκέδαση και λειτουργούν πολλά ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα διαμερίσματα.

Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το Εκκλησιαστικό Μουσείο του Αδάμαντα που φιλοξενείται στον ναό της Αγίας Τριάδας, ή Παναγία Θεοφανή: έχει σπουδαία αρχιτεκτονική και μεγάλη ιστορική αξία καθώς διατηρεί στοιχεία από ανοικοδομήσεις και επισκευές σε διάφορες ιστορικές περιόδους -βυζαντινή, φράγκικη, τουρκοκρατία έως και τον 19ο αιώνα. Τα εκθέματα του μουσείου είναι πολύ αξιόλογα -ένα μέρος τους, μάλιστα, προέρχεται από τις εγκαταλειμμένες εκκλησίες της Ζεφυρίας. Από το 1998 λειτουργεί στον Αδάμαντα το Μεταλλευτικό Μουσείο που δημιούργησε η «S&Β Βιομηχανικά Ορυκτά», η μεγαλύτερη εταιρεία εξορύξεων στη Μήλο. Εκτίθενται εργαλεία εξόρυξης, ένα βαγονέτο και μια μεγάλη συλλογή μεταλλευμάτων και ορυκτών από τη Μήλο.

Τα Μανδράκια, ο Φυροπόταμος, το Φουρκοβούνι και ο Εμπουριός

Σκαμμένα στα ηφαιστειογενή πετρώματα του νησιού, τα «σύρματα» ήταν οι χώροι όπου οι ντόπιοι φύλαγαν τους χειμώνες τα ξύλινα σκαριά τους για προστασία από τους καιρούς. Πήραν το όνομα αυτό από τα χοντρά σύρματα με τα οποία τα έσερναν μέσα στα υπόσκαφα, των οποίων το μπροστινό μέρος ήταν κτισμένο. Κάποια από αυτά είχαν και όροφο για να μένουν οι ιδιοκτήτες τους όσο διαρκούσαν οι επισκευές, η συντήρηση και τα βαψίματα των σκαφών.

Εμπουριός

«Σύρματα» με χρωματιστές πόρτες και παράθυρα απαρτίζουν τα λιλιπούτεια παραθαλάσσια ψαροχώρια της Μήλου με τα υπέροχα γαλαζοπράσινα νερά, όπως τα Μανδράκια, ο Φυροπόταμος, το Φουρκοβούνι: οι εικόνες που προσφέρουν, ειδικά όταν τα αντικρίζει κανείς από τη θάλασσα, είναι μοναδικές.

Μαντράκια

Στον Εμπουριό, μπορείτε να πάτε με σκάφος ή με όχημα, βλέποντας στην πορεία σας τη λιμνοθάλασσα στο Ριβάρι. Έχει ελάχιστα σπίτια και αντικρίζει την απέναντι πλευρά του όρμου του Αδάμαντα, δείχνοντας σαν να έχει ξεμείνει σε παλιότερες δεκαετίες.

Κλήμα

Στο Κλήμα τα «σύρματα», αυτή η αυτοσχέδια μορφή λαϊκής αρχιτεκτονικής, κάνει τους επισκέπτες να ενθουσιάζονται και να βγάζουν αμέτρητες φωτογραφίες. Μαζί με το Κλέφτικο και το Σαρακήνικο, πρωταγωνιστεί στις εικόνες που διαφημίζουν τη Μήλο. Κάποιοι, μάλιστα, το αποκαλούν «Μικρή Βενετία», ενώ διεθνή μέσα το έχουν χαρακτηρίσει από τα πιο ωραία χωριά στην Ελλάδα. Τα διώροφα σπιτάκια εντυπωσιάζουν με την πολυχρωμία τους και οι μεγάλες πόρτες είναι ανοιχτές ώστε ο καθένας μπορεί να βλέπει το εσωτερικό τους.

Στριμωγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, σύριζα στο νερό που όταν έχει φουσκοθαλασσιά φτάνει ως στο κατώφλι τους, τα «σύρματα» χρησιμοποιούνται ως εξοχικά των ντόπιων, ή νοικιάζονται σε τουρίστες που θέλουν να απολαύσουν αυτή την αυθεντική πλευρά της διαμονής στο νησί. Περιδιαβαίνοντας θα νιώσετε σαν να γίνεστε μέρος της μικρής αυτής κοινότητας όπου οι άνθρωποι ζουν διαρκώς στο ύπαιθρο, καθαρίζουν τα ζαρζαβατικά και τα ψάρια, παίζουν τάβλι, πίνουν το ουζάκι τους σε παρέες. Και περιμένουν την ώρα του ηλιοβασιλέματος, όταν η ζέστη πέφτει και οι ακτίνες του ήλιου παίρνουν πορτοκαλί αποχρώσεις χαϊδεύοντας γλυκά το Κλήμα και τα βαρκάκια που αργολικνίζονται.

Travel.gr